VISITA DE CARMEN, A AVOA DE VALERIA E MARTINA.

O xoves 1 de decembro, visítanos Carmen, a avoa de Valeria e Martina. Veu a cotarnos cousas de Raxó, de Combarro,  e de como era a vida na súa infancia e xuventude . Unha vida moi intensa e sacrificada.

 Carmen naceu en Raxó, o dez de outubro de 1950, na actualidade ten 72 anos. Lembrando a súa infancia,  cóntanos que pouco tempo tiña para xogar. Como irmá maior, ocupaba o tempo axudando aos seus pais na casa, nas leiras e atendendo aos seus irmáns.

 Cando lle preguntaban a que xogaba de pequena, cóntanos que non tiña tempo, pero os bonecos que había facíanse cos carozos e follatos das espigas e con canas.

 Con sete anos foi á escola xunto coa súa irmá; aínda que foi durante un ano, aprendeu os coñecementos que un neno ou nena de hoxe en día non acada en varios anos, recoñece que se lle daban moi ben as matemáticas.

 Antes de ir á escola xa tiña o seu cuarto recollido e xa fora ao lavadoiro a lavar a roupa, daquela non había lavadoras.

 Con nove anos foi traballar á fábrica de conservas, Conservas Camping. Era tan traballadora que pronto a puxeron a traballar coas mulleres adultas, preparando o peixe e enlatándoo. Antes e despois de ir á fábrica tiña que traballar na casa e no campo, era un non parar. Ela conta que sempre durmiu moi pouco, non había tempo ni para durmir.

 Sendo unha moza, coñeceu ao que sería o seu marido no baile de Raxó e casou ben nova, antes de casar xa fora preparando o seu enxoval, tecendo e bordando nos ratos libres.

 Quedamos moi sorprendidos cando nos dixo que a Pontevedra baixara por primeira vez pouco antes de se casar. Os medios de transporte daquela época eran moi precarios e os traxectos facíanse case sempre a andar, moi poucos coches había e as bicicletas tíñanas a xente de cartos.

 Unha vez que casou combinou varios traballos á vez, o traballo da casa, atender aos fillos, as leiras, foi mariscadora, traballou de redeira reparando as redes dos barcos, ía polas portas a vender o peixe que traía o home do mar e tamén tivo un bar e un barco ao mar. Moito traballou!!

 Como redeira ensinou a moitas mulleres o oficio, foi mestra redeira. Dinos que para defenderse cosendo redes se necesita un ano polo menos para collerlle o ritmo.

 Do tempo que pasou vendendo o peixe polas portas, lémbrase de que naquela época había moi poucos cartos e ás veces o peixe cambiábao por outros produtos como carne, produtos da horta ou roupa.

 No relativo ás comidas daquela época, o que predominaba era o pan de millo, o de trigo escaseaba moito. Todo o mundo plantaba as súas leiras de millo para ter fariña para cocer o pan. Os domingos facíase o cocido coas verzas e as patacas da horta e co anaco de porquiño que se criaba na casa para ter que comer e para ter abono para as leiras.

 Cóntanos moi emocionada que a súa maior alegría foi cando naceron os seus netos, pero sobre todo as súas netas, coas que pasa moito tempo e ás que adora.

 Foi un pracer escoitar a esta gran muller,  unha muller loitadora que se soubo adaptar aos tempos con éxito e tesón.

Moitas grazas por visitarnos!!!

VÍDEO